Logo Fysio in Stiphout

Etalagebenen


Je bent aan het lopen en merkt dat je een soort kramp achter in je benen krijgt. Je gaat even stilstaan, waarna de pijn al snel weer weg trekt. Je merkt dat je stiekem blij bent als je iemand tegenkomt om te praten of wanneer je in de etalage van een winkel kunt kijken. Zodat je dat even kunt gebruiken om bij te komen van het wandelen.

Etalagebenen zijn een symptoom van Perifeer Arterieel Vaatlijden

Etalagebenen is een vaatziekte die pijn, kramp, of een moe gevoel in de benen kan veroorzaken. De meeste mensen met etalagebenen merken dat ze deze aandoening hebben op het moment dat hun loopafstand afneemt, maar soms wordt het ook wel eens ontdekt omdat je al jaren af en aan klachten hebt in je kuiten.

De term etalagebenen komt van het feit dat mensen het kijken in een etalage gebruiken om bij te komen van het vervelende gevoel in hun benen of kuiten. De officiële naam voor etalagebenen is ‘Claudicatio Intermittens’ wat letterlijk vertaald ‘Met tussenpozen mank lopen’ betekent. Claudicatio Intermittens is een aandoening die valt onder perifeer arterieel vastlijmen (PAV). Perifeer Arterieel Vaatlijden is een systeemziekte waarbij meerdere vaten in de ledematen zijn aangedaan. 

Perifeer arterieel vaatlijden is een verzamelnaam voor alle aandoeningen waarbij er in de perifere vaten(van het hart af, in de ledenmaten) sprake is van vaatlijden. Bij Claudicatio Intermittens (etalagebenen) zijn de slagaderen in het been vernauwd en/of is er sprake van aderverkalking. Omdat de vaten in de benen zijn aangedaan, wordt er minder zuurstof getransporteerd naar de spieren in de benen. Op het moment dat de beenspieren te weinig zuurstof krijgen ontstaan klachten. Wanneer je even stil staat wordt de hoeveelheid zuurstof weer aangevuld, waardoor de pijn verdwijnt.

Etalagebenen samengevat

  • Etalagebenen is een vaatziekte die vervelend aanvoelt in het been na het wandelen, meestal in de kuit
  • Klachten ontstaan tijdens het lopen, nemen bij het staan binnen 10 minuten af
  • Etalagebenen wordt behandeld met gesuperviseerde looptherapie bij een gespecialiseerd vaatfysiotherapeut, medicatie en heel soms een dotter- of stentoperatie
  • Behandelingen voor etalagebenen kunnen (deels) vergoed worden uit de basisverzekering 

Niet elke patient met etalagebenen merkt de klachten op bij het lopen. Het kan best zijn dat wanneer je verder heel actief bent, de eerste tekenen al zijn dat je bijvoorbeeld pijn hebt in je benen of kuiten tijdens het fietsen of een andere duursport.

Oorzaken van etalagebenen

Etalagebenen is een vaataandoening. Een van de grootste oorzaken van het ontstaan van vaatlijden is roken, direct gevolgd door de mate van activiteit in je dagelijks leven, voedingspatroon en de aanwezigheid van andere hart- en vaataandoeningen. Wanneer je COPD hebt, hartpatiënt bent, diabetes hebt, een hoge bloeddruk hebt of wanneer je cholesterol te hoog is dan heb je een extra risico op vernauwingen van de bloedvaten.

Hieronder staan de belangrijkste risicofactoren van etalagebenen op een rijtje:

  • Roken (ook als je ooit gerookt hebt en gestopt bent, al is de kans dan kleiner)
  • Drinken van alchohol
  • Een inactieve leefstijl
  • Ziektes aan het hart of de longen
  • Een verhoogd bloedsuikergehalte
  • Een hoge bloeddruk
  • Te hoog cholesterol
  • Familie met hart- en vaataandoeningen
  • Een inactieve leefstijl
  • Overgewicht
  • Tijdens je zwangerschap diabetes hebben (zwangerschapsdiabetes)
  • Een hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap (zwangerschapshypertensie)


CVRM

CVRM staat voor 'cardiovasculair risicomanagement. Dit is het (indien mogelijk vroegtijdig) opsporen en behandelen van hart- en vaataandoeningen. 

De huisarts kan door middel van een gesprek over risicofactoren en eenvoudige testen bepalen of er bij jou een risico bestaat op hart- en vaatziektes. Wil je daar meer informatie over? Bel dan eens naar je huisarts!

Diagnostiseren van etalagebenen


De meeste mensen gaan pas naar de huisarts met klachten van hun etalagebenen wanneer ze daadwerkelijk in etalages gaan kijken om hun klachten te verbloemen. Op basis van een aantal vragen over je klachten kan een huisarts of specialist bepalen of er bij jou sprake kan zijn van etalagebenen. De diagnose etalagebenen, vaatlijden, PAV en/of CI wordt gesteld door een arts met behulp van een uitgebreid onderzoek naar de bloedvaten. Bij een steeds groter wordend aantal huisartsenpraktijken is dit onderzoek mogelijk, maar soms wordt je doorgestuurd naar een ziekenhuis of diagnosecentrum. 

Hoe ontstaan etalagebenen?


Naar mate je ouder wordt, worden je bloedvaten minder elastisch en iets nauwer. Dit is onderdeel van het natuurlijke verouderingsproces. Bij mensen die fysiek fit zijn, voldoende bewegen, met mate drinken, niet roken en stress proberen te beperken is dit een traag proces. Ben je goed gezond? Dan zul je waarschijnlijk niet veel merken van dit verouderingsproces. Bij een ongezonde leefstijl en bij mensen die een andere hart- of vaatziekte wordt dit proces van veroudering versnelt. Slagadervernauwingen kunnen ervoor zorgen dat de vaten helemaal dicht gaan zitten, waardoor je vervelende aandoeningen kunt ontwikkelen. 

Vaatlijden kan voor flinke beperkingen zorgen

Erectieproblematiek

Je zou het niet meteen denken, maar ook erectieproblemen kunnen ontstaan door een slechte vaatkwaliteit. Een erectie komt tot stand door de zwellichamen in de penis. Wanneer de doorbloeding naar dit lichaamsdeel niet goed is, kun je als man geen erectie meer krijgen.

Etalagebenen

Wanneer een of meerdere slagaders naar de benen toe vernauwd raken, ontstaat claudicatio intermittens (etalagebenen). In ernstige gevallen kan slagadervernauwing in de benen zo erg worden dat (een deel van) het onderbeen geamputeerd moet worden

Beroerte

Bij een vernauwing van een slagader die zich in de hersenen bevindt kan een herseninfarct ontstaan. Dit wordt ook wel eens een beroerte genoemd. Bij de meeste mensen geeft dit blijvende klachten op gebied van motoriek, spraak, kracht en andere belangrijke hersenfuncties.

Hartinfarct

Wanneer er een vernauwing optreedt in de kransslagader (slagader naar de hartspier), dan leidt dit tot een hartinfarct. Het hart krijgt dan te weinig zuurstof, waardoor je zelfs een hartstilstand kunt krijgen.

Behandelen van etalagebenen

Therapie bij etalagebenen bestaat in eerste instantie uit een ‘conservatief beleid’ Dat betekent dat er niet meteen wordt gekozen voor een behandeling zoals een dotter- of stentoperatie. Uit diverse wetenschappelijke onderzoeken is namelijk naar voren gekomen dat behandelingen bij een gespecialiseerd vaatfysiotherapeut bij veel patiënten zo effectief is dat een interventie (behandeling door de vaatchirurg) niet meer nodig is. 


Ook wanneer de therapie niet het gewenste resultaat heeft dan heeft een traject bij een vaatfysiotherapeut zin. Stel je voor dat je een operatie aan je vaten nodig hebt, dan herstel je na een traject bij de vaatfysio sneller dan wanneer je geen training gehad hebt. Dit geldt ook voor een dotterbehandeling. 

Hoe ziet het traject etalagebenen eruit bij de fysio?


De eerste behandeling bestaat vooral uit een vraaggesprek over jouw specifieke klachten, je medische voorgeschiedenis en wat eventuele risicofactoren zijn. Voor dit eerste gesprek wordt in deze praktijk anderhalf uur gepland, waarbij je zeker een uur een-op-een in gesprek bent met de fysiotherapeut. Wat vooral belangrijk is, is dat je een klik hebt met je fysiotherapeut. Een traject etalagebenen duurt een jaar, dus het is fijn als je je prettig voelt bij je behandelaar.


Elk traject bestaat in ieder geval uit gesuperviseerde loopbandtraining en gesprekken over leefstijl. Afhankelijk van jouw specifieke klachten kan ook gekozen worden voor aanvullende oefeningen op het gebied van kracht, balans en uithoudingsvermogen. Massage is nooit onderdeel van de behandeling voor etalagebenen. Uit elk wetenschappelijk onderzoek over etalagebenen komt naar voren dat dat weinig zin heeft.


Ieder traject voor etalagebenen is anders. Soms zijn er factoren waardoor training niet goed kan verlopen, waardoor je minder vooruit gaat dan verwacht. Ook stoppen met roken kan heel lastig zijn, maar als het lukt dan kun je ook opeens heel erg vooruit gaan. 


Om te kijken of je voldoende vooruit gaat worden er ook testen afgenomen. Dit wordt gedaan bij de intake (of de behandeling erna), met 3 maanden, 6 maanden, 9 maanden en met 12 maanden. De uitslagen van de testen worden ook gedeeld met je verwijzer, zodat deze ook op de hoogte is van hoe het gaat. 

Vergoeding

Sophie is geregistreerd vaatfysio, waardoor behandelingen (deels) vergoed kunnen worden vanuit de basisverzekering.