Bekkenpijn in de zwangerschap wordt ook wel 'Zwangerschapgerelateerde bekkenpijn' genoemd. Bekkenpijn komt regelmatig voor in de zwangerschap. Bekkenpijn is pijn die je voelt in de spieren en gewrichten rondom je bekken. Klachten van bekkenpijn zijn vervelend, pijnlijk en kunnen behoorlijk beperkend zijn. Met gerichte oefeningen en adviezen kun je wel veel klachten verminderen en soms zelfs helemaal genezen. Wil je meer weten? Lees dan verder!

Behandelen van zwangerschapsgerelateerde bekkenklachten

Bekkenpijn en rugklachten zijn goed te behandelen, maar wel heel normaal in de zwangerschap. Je lichaam moet in een periode van 9 maanden soms tot wel 12 kilo extra dragen. Een zwangerschap is heel natuurlijk, maar het is wel een pittige belasting op je lichaam. We zien dat ongeveer de helft van de zwangeren ergens in hun zwangerschap wel zwangerschapsgerelateerde bekkenpijn of rugpijn ontwikkeld.

Omdat er veel aspecten invloed hebben op pijn tijdens en na de zwangerschap is het van belang dat er naar alle betrokken factoren wordt gekeken. Niet alleen je houding en hoe je beweegt zijn van invloed op bekkenpijn. We zien steeds meer onderzoeken die benadrukken dat mentale aspecten zoals stress, angst en je medische voorgeschiedenis invloed hebben op het ontwikkelen van bekkenpijn tijdens en na de zwangerschap. 

Wat kan ik zelf doen aan bekkenpijn tijdens of na mijn zwangerschap?

Het zelf behandelen van bekkenpijn in de zwangerschap is een open deur. Luister naar je lichaam en blijf in beweging. Lukt het niet om te sporten? Ga dan wandelen, fietsen of zwemmen. Lukt het niet meer om een uur te wandelen? Breek je wandelen op in blokjes van 10 minuten. Dragen van een boodschappentas lastig? Neem een winkelwagentje, ook voor de kleine boodschappen. We hebben een blog geschreven over sporten voor, tijdens en na de zwangerschap. Hier kun je veel tips vinden!

In de praktijk krijgen we regelmatig de vraag: ‘hoeveel moet ik bewegen in mijn zwangerschap om gezond te blijven?’. Het is lastig om daar eenduidig antwoord op te geven, maar de Nederlandse Norm Gezond Bewegen is een mooie richtlijn die je ook in je zwangerschap kunt aanhouden. 

Blijven bewegen in je zwangerschap volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen

Voor volwassenen geldt: ‘Een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op tenminste vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week’. Dat half uur mag ook verdeeld worden in 3 blokken van 10 minuten.Bij matig intensieve activiteiten kun je nog wel praten, maar is je hartslag wel verhoogd. Bij gezonde volwassenen is dat normaal gezien wandelen met een snelheid van rond de 5 kilometer per uur, fietsen rond de 10-12 kilometer per uur (niet op een elektrische fiets) of zwemmen rond de 1 kilometer per uur. 

Er zijn geen speciale richtlijnen voor zwangeren, mede omdat er in je zwangerschap per week veel veranderd in de bloedsomloop. De ene zwangere kan tot een week voor haar zwangerschap nog sporten, waar anderen met 12 weken moeten stoppen. 

Wil je bekkenpijn in de zwangerschap voorkomen? Dan is in beweging blijven gedurende 150 minuten per week, verdeeld over blokken van minimaal 10 minuten het absolute minimum om fit te blijven. 

Voor de zwangerschap beginnen met trainen

Hoe sterker je een zwangerschap ingaat, hoe sterker je een zwangerschap ook doorkomt. Uit onderzoek komt naar voren dat vrouwen die conditie, kracht en balans trainen voorafgaand aan de zwangerschap minder klachten hebben in hun zwangerschap en ook sneller herstellen van hun zwangerschap en de bevalling. Er wordt in onderzoeken geadviseerd om 3 maanden voor je zwangerschap te beginnen met gerichte training. Wist je dat je je door gericht trainen voorafgaand aan zwangerschap de kans verlaagt om zwangerschapsdiabetes te ontwikkelen?

Ga (vroeg) in je zwangerschap naar een gespecialiseerd fysiotherapeut

Wanneer je bij beginnende klachten naar een fysiotherapeut gaat kun je vaak ergere klachten voorkomen. Een fysiotherapeut kan je helpen om inzicht te krijgen in het ontstaan van klachten, maar ook in het geven van praktische handvaten en adviezen om ergere klachten te voorkomen. Ook kan een fysiotherapeut helpen om disbalans tussen spiergroepen te verminderen door middel van manuele technieken zoal rekken of triggerpoints behandelen. Een goede fysiotherapeut zal ook adviezen en oefeningen geven om zelf de balans in je spieren terug te krijgen. 

Wat doet een fysiotherapeut bij bekkenklachten in de zwangerschap?

Je kunt tijdens je zwangerschap naar een algemeen fysiotherapeut of naar een masteropgeleide bekkenfysiotherapeut. We hebben hieronder het verschil uitgelegd tussen de behandeling door de algemeen fysiotherapeut en de bekkenfysiotherapeut

Algemeen fysiotherapeut met kennis van zwangerschapsgerelateerde bekkenpijn

Een goede (algemeen) fysiotherapeut zal je tijdens of zelfs voor de eerste afspraak vragen stellen om te beoordelen of je wel of niet binnen het behandeldomein van de algemeen fysiotherapie valt. De helft van de zwangeren heeft klachten aan de lage rug of het bekken. We zien dat maar de helft van deze patiënten hulp vraagt aan een hiervoor opgeleide professional. Vaak is dat omdat zwangere vrouwen denken dat pijn erbij hoort en dat ze erdoorheen moeten bijten. Niets is minder waar. Hoe vroeger je erbij bent, hoe kleiner de kans dat je langdurige klachten ontwikkeld.

Er zijn veel fysiotherapeuten die de master bekkenfysiotherapie niet hebben gedaan, maar wel vrouwen met bekkenpijn kunnen behandelen. Bij de master bekkenfysiotherapie leer je ook over vele andere klachten die met het bekken te maken hebben en niet elke fysiotherapeut kan of wil een driejarige bekkenfysiotherapiemaster doen.

MSc Bekkenfysiotherapeut, de specialist in de bekkenbodem

Een geregistreerd bekkenfysiotherapeut heeft een masteropleiding van 3 jaar gedaan, die ze na de vierjarige HBO-opleiding tot fysiotherapeut gedaan hebben. Het grootste verschil tussen een algemeen fysiotherapeut met kennis van bekkenpijn in de zwangerschap en een bekkenfysiotherapeut is dat een bekkenfysiotherapeut een inwendig onderzoek mag doen. Wanneer jij last hebt van urine-incontinentie, pijn bij het vrijen, moeite met poepen en/of last hebt van je bekkenbodem dan kun je het beste meteen naar een bekkenfysiotherapeut gaan. De titel ‘geregistreerd bekkenfysiotherapeut is een beschermde titel. Dat betekent dat alleen een masteropgeleide bekkenfysiotherapeute zich zo mag noemen.

Je hebt ook fysio’s met specialisatie in het bekken. Elke fysio mag zich zo noemen, of ze nou wel of geen opleiding gedaan hebben. Er zijn wel diverse cursussen die je als algemeen fysiotherapeut kunt doen om zwangeren met bekkenpijn te begeleiden. Voorbeelden hiervan zijn ‘Floor therapie’ en ‘Rost Therapie’.

Hoe kies ik een fysio om mij te helpen met zwangerschapsgerelateerde bekkenpijn?

In de vierjarige HBO-opleiding tot fysiotherapeut wordt maar beperkt ingegaan op klachten in relatie tot de zwangerschap. Wanneer je last hebt van zwangerschapgerelateerde bekkenpijn is het dan ook van belang om te zoeken naar een fysiotherapeut die een opleiding gedaan heeft om zich te verdiepen in klachten die horen bij bekkenpijn in de zwangerschap. Zoals hierboven al beschreven kun je naar een bekkenfysio, maar ook naar een algemeen fysio die een verdiepende opleiding gedaan heeft.

Bekkenfysiotherapeut

Je kunt geregistreerd bekkenfysiotherapeuten vinden op de website van de Nederlandse Vereniging voor Bekkenfysiotherapie (NVFD) of via de website van DigiH. Heb je naast bekkenpijn ook last van bekkenbodemklachten zoals urineverlies, moeite met poepen of pijn bij het vrijen? Dan kun je het beste naar een bekkenfysio gaan. Houd er rekening mee dat er bij veel bekkenfysiotherapeuten wachtlijsten zijn.

Rost Therapy bij de algemeen fysiotherapeut

Bij Fysio in Stiphout wordt genbruik gemaakt van Röst Therapie. Dit is een bewezen effectieve behandeling die je als algemeen fysiotherapeut handvaten geeft om een deel van bekkenklachten in de zwangerschap te behandelen. In deze opleiding leer je om zwangeren te onderzoeken, te behandelen en om ze praktische handvaten te geven. Ook wordt ingegaan op wanneer een bekkenfysiotherapeut ingeschakeld moet worden en krijg je de meest recente wetenschappelijke updates. 

Naast Röst therapie die hier in de praktijk wordt aangeboden is er een vergelijkbare opleiding van de Womans Health Academy. Dit is Floor Fysio, je kunt hier de aangesloten fysiotherapeuten vinden. Dit zijn de twee van meest gewaardeerde en wetenschappelijk onderbouwde opleidingen voor fysiotherapeuten om zwangeren te mogen behandelen.

Wanneer je voor een eerste afspraak naar de fysiotherapeut gaat, wordt er altijd eerst gevraagd naar je klachten en wordt er een onderzoek gedaan.